Bệnh IB thể thận (IB-491) ở Việt Nam

Viêm phế quản truyền nhiễm IB vẫn tiếp tục là một trong những tác nhân gây bệnh chủ yếu trên gà khắp thế giới, bệnh gây ra thiệt hại kinh tế nặng nề do gà mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Trong thực tế, bệnh gây ra chủ yếu ở các khu vực mà gia cầm được nuôi công nghiệp với mật độ cao.

Mặc dù đã có vaccine để kiểm soát bệnh, nhưng IB tiếp tục là một vấn đề “nóng” ở hầu hết các vùng chăn nuôi lớn trên thế giới. Một trong những lý do chính của việc này là sự xuất hiện liên tục các biến thể mới của virus. Sự phổ biến của các biến thể IB ở châu Âu đã được công nhận là một vấn đề quan trọng nhất trong kiểm soát bệnh.

 

 

Trong những năm 1990, một biến thể mới IB-4/91 (còn gọi là 793B) đã được phát hiện ở châu Âu, đây là một tác nhân gây ra các ổ dịch lớn trên khắp châu Âu và toàn thế giới. Trong khi 4/91 hiện nay vẫn đang là mối lo ngại ở nhiều nước trên thế giới, ở nước ta IB 4/91 còn được gọi được biết đến như một bệnh (Bệnh IB thể thận) với mức độ nghiêm trọng rất cao, bệnh xảy ra trên gia cầm với mức độ lây lan nhanh chóng và tỷ lệ chết rất cao.

 

»› Lịch vacxin cho gà đẻ

Về virus IB chủng 4/91 (IB-4/91)

Được phân lập lần đầu tại Hà Lan vào năm 1990 là một trong những biến chủng quan trọng của IBv .

 

Về các đặc điểm của virus cũng như dịch tễ học không khác nhiều so với IBv.
- Là một ARN virus.

- Được phân bố rộng rãi trên toàn thế giới.

- Vật chủ là gia cầm mọi lứa tuổi nhưng mẫn cẩm nhất là gà.

- Virus xâm nhập vào cơ thể theo đường truyền ngang, không truyền từ mẹ sang con, nhưng trong quá trình ấp nở virus có thể thông qua dụng cụ ấp nở và xâm nhập vào gà con mới nở.

- Virus ủ bệnh 18 – 36 giờ.

- Bệnh tích chủ yếu xảy ra trên đường tiết niệu và sinh dục của gà.

 

»› Bệnh thường gặp trong chăn nuôi gà 

Các dấu hiệu lâm sàng của bệnh

Virus IB-4/91 cũng gây ra các dấu hiệu lâm sàng trên đường hô hấp tuy nhiên mức độ trầm trọng không cao.
- Gà giảm ăn, giảm uống, gà đứng tụm lại, ít di chuyển.

- Tỷ lệ chết rất cao và nhanh chóng có đàn lên tới 100% nếu kế phát thêm các bệnh khác.

- Có những dấu hiệu về hô hấp: thở khó, khò khè, ngáp . . . Đối với gà thịt các dấu hiệu hô hấp rõ ràng hơn ở gà đẻ.

- Sản lượng trứng giảm mạnh 30 -55%. Có xuất hiên những quả mỏng vỏ, méo mó, biến dạng, dễ vỡ. . .

- Đối với gà nuôi nhốt còn thấy có hiện tượng sưng phù đầu.

 

»› 6 giải pháp nâng cao năng suất trứng ở gà đẻ

 

Các dấu hiệu khi mổ khám

Khí quản viêm nhẹ, có xuất huyết nhẹ hơn so với IBv, có nhiều dịch nhầy ở đường hô hấp trên (có thấy cả trong xoang mũi)
Túi khí mờ, đục.

 

Khí quản xuất huyết nhẹ, tăng sinh trong bệnh IB thể thận 

Có một số trường hợp lòng đỏ trứng bị vỡ bên trong xoang bụng.

Ống dẫn trứng, buồng trứng bị tổn thương nghiêm trọng (xuất huyết, teo buồng trứng)

 

 

Buồng trứng xuất huyết 

 

 Trứng nhạt màu dần

 

 Tỷ lệ trứng dập vỡ, trứng loại tăng 

 

 Trứng mỏng vỏ và nhạt màu

 

»› Phương pháp nhận biết bệnh thông qua trứng bạn nên biết

Thận sưng to lồi hẳn lên khỏi lớp dây chằng.

 

Thận có chứa nhiều muối urat.

Bể thận có chứa nhiều muối urat.

 

 

A: thận không bị nhiếm IB-4/91, B thận bị nhiễm IB-4/91

 

 

Thận sưng to

 

 

 

Thận sưng to do IB-4/91

 

Muối Urat ở thận

 

Thận sưng có nhiều muối urat

 

Thiệt hại kinh tế do IB-4/91

IB-4/91 được đánh giá là biến chủng rất nguy hiểm vì mức độ lây lan nhanh chóng ra toàn thế giới. Một một ổ dịch do IB-491 gây ra có tỉ lệ chết rất cao có thể lên tới 100%.

Thiệt hại trên gà thịt.

Tuổi gà Dưới một tháng tuổi Trên một tháng tuổi

Tỷ lệ chết 30 % 55 – 75%

Thiệt hại kinh tê 15 – 20% 40 -70 %

Thiệt hại trên gà đẻ trứng.

Với gà đẻ có những thiệt hại về sản lượng trứng tụt mạnh, chất lượng trứng giảm và tỷ lệ trứng loại tăng cao

.

 

Thiệt hại nặng nề trên gà đẻ

Kiểm soát IB-4.91

Đây là một biến chủng mới nên đã có rất nhiều những nghiên cứu để đưa ra những giải pháp để kiểm soát bệnh. Một trong những thành công lớn đó là sản xuất thành công vaccine chủng 4-91 (MSD). Vaccine có hiệu giá bảo hộ rất cao với chủng này và còn có bảo hộ chéo với rất nhiều chủng khác của IBv.

 

(Còn nữa ...)

 

 

 

Ga_8xx

Bài có sử dụng hình ảnh của:

 -Trường đại học Colnell -Mỹ.

- Thepoutryste

- MSD