Men tiêu hóa chỉ là các loại enzyme có khả năng cắt nhỏ thức ăn giúp vật dễ dàng tiêu hóa nên tác dụng của chúng chỉ đơn thuần như những “bộ dao kéo sắc bén” trong quá trình tiêu hóa của vật nuôi.
Nhưng men vi sinh (probiotics) thì ngược lại, chúng là những vi sinh vật hữu ích với nhiều tác dụng khác nhau từ việc giúp cản trở các vi sinh vật gây bệnh cho đến việc giúp tăng sức đề kháng cho vật chủ…
Trong bài viết số 2 thuộc chuỗi 6 bài viết về men vi sinh này chúng tôi sẽ chỉ tập trung nói tới tác dụng của men vi sinh hay chính xác hơn là tác dụng của các vi sinh vật có ích trong probiotics để giúp bà con chăn nuôi trả lời câu hỏi “tại sao nên sử dụng men vi sinh cho vật nuôi?”.
Probiotics giúp vật nuôi có một đường ruột khỏe mạnh và tăng khả năng kháng khuẩn cho vật.
Theo nghiên cứu, sau khoảng vài ngày tiêu thụ thực phẩm có probiotics, các vi khuẩn có lợi trong probiotics sẽ định cư tạm thời trong đường ruột vật nuôi tạo ra một trạng thái cân bằng tạm thời trong hệ vi sinh vật đường ruột. Một khi dừng cung cấp probiotics vào thức ăn cho vật nuôi thì số lượng vi sinh vật probiotic sẽ giảm xuống. Điều này đã được chứng minh là đúng cho tất cả các loại probiotic.
Các tác dụng của probiotics lên hệ vi sinh vật đường ruột, cụ thể:
- Probiotics thông qua thức ăn vào đường ruột của vật nuôi, tại thành ruột chúng cạnh tranh dinh dưỡng với các vi khuẩn gây bệnh và ngăn vi khuẩn gây bệnh bám dính vào thành ruột làm cho vi khuẩn gây bệnh không sinh trưởng được và dần dần chết đi.
Từ đó, chúng dần cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, làm tăng vi khuẩn có lợi và giảm số lượng những vi khuẩn gây hại mang mầm bệnh. Cuối cùng điều chỉnh thành phần phân bố của vi khuẩn đường ruột.
- Vi khuẩn probiotics tạo ra các hợp chất đa dạng (acid hữu cơ, chất diệt khuẩn…) làm giảm PH đường ruột cản trở các vi khuẩn đường ruột tiết enzyme và tạo ra các độc tố gây hại cho đường ruột, thông qua đó điều hòa hoạt động trao đổi chất của vi khuẩn đường ruột.
Probiotics giúp vật nuôi tăng cường miễn dịch.
Trong những điều kiện chăn nuôi bất lợi như thay đổi môi trường, thay đổi thời tiết, vệ sinh không đảm bảo…sức đề kháng của vật nuôi thường sẽ giảm và đây sẽ là cơ hội tốt cho các vi khuẩn có hại bùng phát và gây bệnh.
Lúc này, Probiotics được xem như là phương tiện phân phát các phân tử kháng viêm trong đường ruột, giúp giảm dị ứng...Cụ thể:
- Khi vật nuôi bị viêm nhiễm bên trong cơ thể hay ngoài da, các vi khuẩn có lợi trong probiotics sẽ đẩy mạnh sự báo hiệu cho tế bào chủ để làm giảm đáp ứng viêm.
- Trong thực tế, việc lạm dụng kháng sinh trong chăn nuôi thường khiến cho vật nuôi bị mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột và gây ra các hệ quả như tiêu chảy, táo bón.
Lúc này, nếu bổ sung probiotics cho vật nuôi sẽ giúp chúng thiết lập lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột từ đó giúp vật ngăn ngừa tiêu chảy hay táo bón một cách rất hữu hiệu.
- Probiotics còn có tác dụng tạo đáp ứng miễn dịch để làm giảm dị ứng góp phần chống lại một số dị ứng của cơ thể vật nuôi và con người.
Probiotics giúp vật nuôi tăng liên kết mô biểu bì ruột, gia cố thành ruột.
- Probiotics tác động lên các mô biểu bì ruột làm các mô này tăng liên kết với nhau.
- Probiotics kích thích tạo chất nhầy phòng vệ trong trường hợp hệ tiêu hóa của vật nuôi bị vi khuẩn có hại tấn công.
- Giảm việc kích thích bài tiết và những hậu quả do bị viêm của sự lây nhiễm vi khuẩn.
Probiotics giúp vật nuôi tăng cường khả năng tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng.
2 chi Probiotic Bifidobacterium và Lactobacillus tăng sự dung nạp đường lactose: giúp tránh khỏi tình trạng đầy hơi, khó tiêu khi hấp thu những loại thức ăn có chứa nhiều lactose.
Cung cấp nhiều chất quan trọng cho cơ thể như (folic acid, niacin, riboflavin, vitamin B6 và B12).
Bacillus subtilis sản sinh ra nhiều enzyme, trong đó chủ yếu nhất là các men tiêu hóa alpha amylase và protease. Đây là các enzyme xúc tác cho các phản ứng phân hủy tinh bột, chất béo, protein, biến đổi chất xơ thành các loại đường dễ tiêu.
Một số vai trò khác của probiotics đối với cơ thể (chủ yếu là ứng dụng trong nhân y).
- Chống dị ứng: thực phẩm probiotic góp phần chống lại một số dị ứng của cơ thể, cung cấp nhiều chất quan trọng cho cơ thể như (folic acid, niacin, riboflavin, vitamin B6 và B12).
- Chống ung thư: nhiều nghiên cứu cho thấy các vi khuẩn probiotic có thể làm giảm nguy cơ ung thư ruột kết và ung thư bàng quang. Ngoài ra còn có tác dụng khử chất độc gây ung thư có trong cơ thể và làm chậm sự phát triển của các khối u bướu.
- Probiotic có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol trong huyết thanh, làm giảm huyết áp cao. Ngoài ra còn giúp nhanh chóng bình phục sau khi mắc bệnh tiêu chảy và sử dụng nhiều kháng sinh.
- Chống đông máu.
Như vậy theo các bạn, với từng đó tác dụng thì chúng ta có nên sử dụng chúng trong chăn nuôi hay không? Và thực tế đã chứng minh, không chỉ trong thú y mà cả trong nhân y thì probiotics cũng đã và đang được ứng dụng rộng rãi, mang lại rất nhiều tác dụng cho con người và vật nuôi.
VietDVM team