Để thực hiện phân tích kinh tế này chúng tôi tập trung phân tích các biến số giữa hai loại heo con cai sữa (21 ngày và 28 ngày) theo các giai đoạn khác nhau: giai đoạn 1 (heo nái sinh sản), giai đoạn 2 (cai sữa) và giai đoạn 3 (vỗ béo).
Phân tích kinh tế giai đoạn heo nái sinh sản.
Các số liệu được trích dẫn trong bài viết này là kết quả theo dõi, nghiên cứu từ một cuộc điều tra với quy mô 70.000 heo nái cùng với các số liệu mô phỏng của SIP Consultors đã được sử dụng.
Ngoại trừ các biến thể được mô tả ở phần sau, các thông số kinh tế còn lại đều giống nhau. Trong nghiên cứu này, giá thức ăn được lấy ở mức như sau:
- Heo nái đang cho con bú: 0.260 € / kg (tương đương gần 7000 vnđ/kg)
- Heo nái bầu: 0.235 € / kg (tương đương 6200 vnđ/kg)
- Thức ăn cho heo con tập ăn: 0,9 € / kg (tương đương 23850 vnđ/kg)
- Thức ăn heo con: 0,40 € / kg (tương đương 10600 vnđ/kg)
- Thức ăn heo thịt: 0.3 € / kg (tương đương 7950 vnđ/kg)
- Thức ăn cho heo vỗ béo: 0.24 € / kg (tương đương 6384 vnđ/kg)
Một số chi phí bổ sung đã được xem xét cho trường hợp cai sữa ở 28 ngày như: lượng thức ăn cần cho heo nái nhiều hơn và lượng thức ăn tập ăn cho heo con cũng cao hơn (7 ngày tập ăn ở cả hai trường hợp) và chi phí đầu tư cho chuồng heo đẻ tạm tính 2.000 € / ô chuồng đẻ (tương đương 53 triệu/ô) giả sử thời gian khấu hao là 15 năm.
Sản lượng thu được: 27,80 heo con cai sữa/nái/năm với trọng lượng cai sữa là 7,5 kg với những trường hợp cai sữa vào 28 ngày và 25,97 heo con cai sữa/nái/năm với trọng lượng cai sữa là 6,7 kg với những trường hợp cai sữa vào 21 ngày.
Kết quả phân tích được như sau:
• Chi phí thức ăn bổ sung trong suốt chu kỳ sữa cho heo con cai sữa lúc 28 ngày tuổi đắt hơn 0,4 € / con (tương đương 10.600 vnđ/con) và số con/nái/năm thấp hơn cũng làm tăng giá heo con lên 0,4 € (10.600 vnđ).
• Sự khác biệt về năng suất sinh sản làm cho chi phí của heo con cai sữa lúc 28 ngày tuổi giảm 2,2 euro/con (tương đương 58.300 vnđ/con).
• Chi phí cho heo con cai sữa ở 21 ngày với 6,7 kg là 25 €±3,7 € / kg heo con cai sữa (tương đương 662.500±98.050 vnđ).
• Chi phí cho heo con cai sữa ở 28 ngày với 7,5 kg là 24 €±3,2 € / kg heo con cai sữa (tương đương 638.400±84.800 vnđ).
• Các quan sát từ nghiên cứu cụ thể cho thấy: tổng số ca sinh giữa hai hình thức cai sữa chênh nhau 0,9 ca. Số heo con/ổ của heo nái cai sữa lúc 28 ngày ít hơn 0,5 con so với những nái cai sữa lúc 21 ngày.
Giai đoạn 2 (heo con cai sữa – từ sau cai sữa đến lúc heo đạt 20 kg).
Một số chỉ số cho thấy hiệu quả vượt trội hơn khi cai sữa heo con vào 28 ngày tuổi bao gồm: năng lượng sử dụng giảm 12%, tỷ lệ chuyển đổi giống nhau nhưng khác nhau về quản lý lượng thức ăn thu nhận: giảm 50 % lượng thức ăn ban đầu, giảm 20% lượng thức ăn ăn vào và tăng 10% thức ăn tập ăn, giảm 30% chi phí y tế, giảm 50% tỷ lệ thất thoát và cuối cùng tăng 10% trong tăng trưởng hàng ngày.
Kết quả của giai đoạn này:
• Tăng trọng/ngày (ADG ) cải thiện: giảm 5 ngày và 0,4 € (10.600đ) / heo con 20 kg.
• Giảm tỷ lệ tử vong và chi phí y tế giúp tiết kiệm được tới 0,3-0,6 € (7.950-15.900đ) / heo con 20 kg.
• Số lượng cám tập ăn (loại cám co sgias thành cao) giảm giúp giảm 1,1€ (29.150đ) chi phí/ heo con 20 kg.
• Trường hợp cai sữa lúc 21 ngày: chi phí cho 1 heo con từ lúc sinh đến lúc heo đạt 20 kg là 40 €±2€/kg (1.060.000±53.000đ/kg). Trong đó, giai đoạn này chiếm tới 1,13€/kg (26.555đ/kg).
• Trường hợp cai sữa lúc 2 8ngày: chi phí cho 1 heo con từ lúc sinh đến lúc heo đạt 20 kg là 36 €±1,8€/kg (954.000±47.700đ/kg). Trong đó, giai đoạn này chỉ chiếm tới 0,96€/kg (25.440đ/kg).
Giai đoạn 3 – giai đoạn vỗ béo (20 - 105 kg).
Những cải thiện trong thực tế khi cai sữa ở 28 ngày đã được xem xét qua các thông số sau: Giảm 30% chi phí y tế, giảm tử vong 25% và mức tăng trung bình hàng ngày tăng 5%.
Kết quả của giai đoạn này:
• Tăng trọng/ngày (ADG) cải thiện: giảm 4 ngày và 0,4€ (10.600đ)/con heo được sản xuất 105 kg.
• Tỷ lệ tử vong và chi phí y tế giảm 1,2 và 0,6 €/con (tương đương 31.800 và 15.900đ/con) giai đoạn heo vỗ béo105 kg.
• Trường hợp cai sữa lúc 21 ngày: Chi phí cho 1 heo từ sơ sinh đến khi đạt 105 kg là 1,10 €/kg (29.150đ/kg) thịt heo sống và 0,89 € /kg (23.585 đ/kg) trong giai đoạn vỗ béo này.
• Trường hợp cai sữa lúc 28 ngày: Chi phí cho 1 heo từ sơ sinh đến khi đạt 105 kg là 1,05 €/kg (27.825đ/kg) thịt heo sống và 0,87 € /kg (23.055 đ/kg) trong giai đoạn vỗ béo này.
• Việc giảm số ngày ở giai đoạn vỗ béo đối với những heo con được cai sữa vào 28 ngày có nghĩa là chúng ta không phải tăng số lượng chuồng nuôi trong giai đoạn heo thịt và vỗ béo vì tốc độ luân chuyển nhanh hơn đồng nghĩa với việc cho sản lượng lớn hơn trong cùng một khoảng thời gian.
Một nhân tố liên quan đến quản lý cực kỳ quan trọng nhưng lại ít ai để ý đến nữa đó là: số lượng heo con còi cọc, chậm lớn phải tách ra để nuôi riêng qua các giai đoạn chênh lệch nhau gần 1 nửa giữa những heo con đạt 7,5kg khi cai sữa và những heo con không đạt 7,5kg khi cai sữa.
Tổng kết toàn bộ từ phân tích tổng thể về tình hình hiện tại các nhà nghiên cứu đã tính toán và cho ra kết quả tối ưu là chúng ta sẽ tiết kiệm được khoảng 6 EUR (tương đương 159.000 vnđ) cho mỗi heo con nếu cai sữa vào 28 ngày thay vì 21 ngày. Nếu giá thức ăn và năng lượng (điện, nước) tăng thì sự chênh lệch thậm chí còn lớn hơn và ngược lại.
Phạm Nga dịch.
(theo pig333).