Trong chăn nuôi heo hiện đại ngày nay việc chăm sóc nuôi dưỡng heo thịt không đòi hỏi nhiều công sức, do các công nghệ hỗ trợ tối đa cho quá trình sản xuất nhằm nâng cao năng xuất chăn nuôi và giảm thiểu các chi phí dư thừa không cần thiết.
Tuy nhiên các công nghệ càng hiện đại thì vai trò của các chủ trang trại, những người làm quản lý càng cần những hiểu biết khoa học cũng như biết áp dụng chúng vào thực tế để nâng cao hiệu quả kinh tế và có thể cạnh tranh với xu thế hội nhập sắp tới.
Chăn nuôi heo thịt hiện nay đang rất phát triển, những trang trại công nghiệp với quy mô hàng ngàn con, hàng vạn con giờ đây không còn là điều xa lạ. Các trang trại chăn nuôi thành công cũng rất nhiều, bên cạnh đó cũng có không ít các trang trại chăn nuôi chưa thực sự hiệu quả do chưa nâng cao được sức sản xuất, quản lý dịch bệnh và đầu ra bấp bênh.
Để có được một trang trại chăn nuôi hiệu quả ta cần đặc biệt chú trọng tới dinh dưỡng trong quá trình chăn nuôi do đây là một tác nhân hết sức quan trọng, nó chiếm gần 70% tổng chi phí sản xuất.
Việc cân đối các chất dinh dưỡng trong khẩu phần phù hợp với từng lứa tuổi từng giai đoạn phát triển của heo đã và đang được nghiên cứu và áp dụng vào thực tế giúp cho ngành chăn nuôi có bước nhảy vọt trong năng xuất và chất lượng.
Nhu cầu về Protein và các acid amin là quan trọng nhất trong chăn nuôi heo thịt công nghiệp với các giống cao sản có khả năng sản xuất lớn, việc đáp ứng nhu cầu của giống để phát huy hết tiềm năng di truyền đang là bài toán cho tất cả các nhà khoa học về dinh dưỡng.
Đối với chăn nuôi heo nước ta hiện nay, các sản phẩm thức ăn chăn nuôi hỗn hợp đang được đưa về tận trại kể cả những vùng cao, vùng có trình độ chăn nuôi chưa phát triển. Việc lựa chọn thức ăn cho heo đang là bài toán rất khó đối với mỗi trang trại.
Để biết được nên lựa chọn sản phẩm nào cho chăn nuôi, giai đoạn khác nhau nên sử dụng thức ăn như thế nào. Ta cần hiểu được nhu cầu dinh dưỡng của từng giai đoạn của heo thịt.
Cân bằng acid amin trong khẩu phần để nâng cao hiệu quả sử dụng Protein là vấn đề vô cùng quan trọng, do việc hấp thu các protein phụ thuộc lớn vào nồng độ các acid amin trong thưc ăn.
- Acid amin thay thế được: là các acid amin mà cơ thể tự tổng hợp được từ các sản phẩm chuyển hóa trung gian khác.
- Acid amin không thay thế: là các acid amin rất cầm cho sự phát triển bình thường của cơ thể động vật nhưng cơ thể động vật không thể tự tổng hợp được, chúng cần phải được cung cấp thường xuyên qua thức ăn. Ở heo có 9 acid amin không thay thế được đó là: Valine, Izoleucine, Lysine, Histidine, Threonine, Methionine, Phenylalanine, Tryptophane, Leucine
Việc cân bằng acid amin trong thức ăn giúp heo có thể hấp thu tối đa lượng protein được cung cấp trong thức ăn làm giảm các chi phí trong chăn nuôi và nâng cao sức sản xuất cũng như quá trình sinh trưởng của heo.
Các acid amin được sung trong thức ăn nếu không được sử dụng hết chúng bị ôxy hóa để tạo ra năng lượng và các acid amin không được dự trữ trong cơ thể, sự thiếu hụt một acid amin trong khẩu phần ăn sẽ ngăn cảm quá trình tổng hợp protein.
Do đó sự mất cân bằng của acid amin trong thức ăn làm con vật mất tính ngon miệng, giảm sinh trưởng và phát triển gây thiệt hại kinh tế rất nặng nề.
Ngoài ra, việc tổng hợp protein trong cơ thể còn phụ thuộc vào tỷ lệ các acid amin trong khẩu phần, nếu thiếu một trong số các acid amin thì quá trình tổng hợp bị dừng lại gây rối loạn tiêu hóa và nếu một acid amin không thay thế có trong khẩu phần thức ăn ít hơn mức quy định thì việc tổng hợp protein bị gián đoạn do thiếu acid amin và khi đó các acid amin còn lại bị ô xy hóa tạo năng lượng làm con vật giảm tính thèm ăn và giảm hiệu quả kinh tế.
Cân bằng acid amin ảnh hưởng tới hấp thu protein
Trên các giống heo địa phương cần chú ý thêm về acid amin Arginine, acid amin này có thể được tổng hợp nội sinh từ cơ thể heo tuy nhiên sự tổng hợp này thường không đủ do một phần lớn arginine được tổng hợp bị phân hủy ở gan bởi enzym arginase, và trong sữa đầu cũng như sữa của heo mẹ thường thiếu acid amin này (thiếu khoảng 40%) do đó ở heo con arginine là acid amin thiết yếu còn đối với heo thịt thì đây không phải acid amin thiết yếu.
Bảng trên được thực hiện với:
Giới tính hỗn hợp (tỷ lệ giữa lợn thiến và cái hậu bị là 1:1) cho lợn có tỷ lệ tăng nạc trung bình khá (325g nạc không dính mỡ/ngày) và có trọng lượng từ 20-120 kg.
Giả sử ME là 96% DE; Mức protein thô này trong khẩu phần ngô-khô dầu đỗ tương, ME chiếm 94-96% DE .
Mức protein thô áp dụng cho khẩu phần ngô - khô dầu đậu tương. Đối với lợn từ 3-10kg khẩu phần có sản phẩm huyết tương khô và/ hoặc sữa khô, thì mức protein sẽ nhỏ hơn số lượng đưa ra 2-3%.
Nhu cầu amino axit tổng số dựa trên các khẩu phần sau: lợn 3-5kg, khẩu phần ngô - khô dầu đỗ tương có chứa 5% huyết tương khô và 25-50% sản phẩm sữa khô; heo 5-10kg, khẩu phần ngô - khô dầu đỗ tương có chứa 5-25% sản phẩm sữa khô; lợn 10-120kg, khẩu phần ngô - khô dầu đỗ tương.
Việc cân bằng acid amin trong khẩu phần:
- Tăng tốc độ tăng trưởng
- Giảm FCR
- Giảm protein tổng số trong thức ăn
- Giảm N trong chất thải, hạn chế ô nhiễm môi trường.
Tuy nhiên việc cân bằng các acid amin cần chú ý tới hiệu quả kinh tế do các acid amin tổng hợp có giá thành rất cao có thể ảnh hưởng tới giá thức ăn chăn nuôi do vậy cần tính toán hợp lý và phù hợp với hiệu quả mang lại.
Ga_8xx