Chăm sóc heo con từ khi sinh tới khi cai sữa (P2)

Tiếp tục những thông tin từ bài viết: Chăm sóc heo con từ khi sinh tới khi cai sữa (P1) với nội dung:

- Vai trò và tầm quan trọng của giai đoạn nuôi heo con theo mẹ.

- Phòng ngừa heo bị lạnh

Trong phần 2 chúng tôi giới thiếu 2 yếu tố quan trong nhằm nâng cao chất lượng đàn heo, tăng độ đồng đều và giảm tỷ lệ chết ngay sau khi sinh đó là 

- Tiếp nhận sữa non

- Nuôi dưỡng chéo

Tiếp nhận sữa non ở đàn heo con

Sữa đầu hay sữa non, rất giàu igaugeunogloblins có chức năng ngăn ngừa các tác nhân gây bệnh ; dòng sữa non đầu tiên rất giàu chất dinh dưỡng và tốt nhất, bởi vì chất lượng và số lượng sữa non giảm dần theo thời gian. Việc nhận một lượng sữa non, đặc biệt là từ các mẹ đẻ của heo con, là yếu tố quan trọng nhất liên quan đến sự sống còn cho một sức khỏe của heo con. Những con heo con sinh trước khỏe mạnh có được bầu vú nhiều giờ trước những con heo cùng lứa nhưng ra sau chúng và bú từ vú này qua vú kia để chọn vú nào có dòng sữa non tốt nhất. Do đó, những heo con đẻ sau thường thiệt thòi nên cần có sự hỗ trợ để có được đầy đủ sữa non. Dưới đây là một số phương pháp để đảm bảo heo con có được một lượng sữa non phù hợp:

• Phòng ngừa cảm lạnh: Heo con phải ở trong khu vực ấm áp

• Phân chia cho bú: Điều này liên quan đến việc tách một phần đàn heo con trong khoảng 1 – 2 tiếng trong vòng 12 tiếng đầu tiên sau khi sinh. Để có kết quả tốt nhất, hãy chuyển các con heo lớn, cứng cáp nhất trong khoảng 1-2 giờ trong buổi sáng và thực hiện một lần nữa vào buổi chiều, để lại những heo con nhỏ cùng heo nái cho con bú. Cho heo nái 20-30 U.S.P đơn vị oxytocin (1 đến 1.5ml) mỗi lần tách các con heo con lớn nhất đi chỗ khác. Đảm bảo rằng các heo con lớn được trang bị những cái hộp vừa vặn và bổ sung để ngăn chặn lạnh. Sử dụng kỹ thuật này để đảm bảo lượng sữa non cao trước khi bồi dưỡng chéo.

• Thu sữa non từ heo nái hoặc lấy sữa non bò sau đó cung cấp trực tiếp vào heo con bằng ống thông dạ dày hoặc ống tiêm. Để lấy sữa heo nái, tách tất cả những con heo con to khỏe nhất trong khoảng 1h. Sau đó, cho heo nái 20-30 U.S.P. đơn vị hoặc 1 - 1.5ml oxytocin, chờ một đến hai phút, sau đó dải núm vú nó (núm vú phía trước tốt hơn vì nó có thể sản xuất nhiều sữa hơn) để có được sữa non. Sữa non của bò cũng có thể được sử dụng để thay thế cho sữa non heo nái và có thể lấy được dễ dàng hơn. Một trong hai loại sữa non này có thể được đông lạnh trong khay nước đá để dùng dần.

Tuy nhiên, không nên hòa tan các khối sữa đông đá này trong lò vi sóng, vì tốc độ tan quá nhanh sẽ làm giảm tính miễn dịch của sữa non. Ống thông dạ dày có thể được làm từ mô hình ống nhiên liệu máy bay hoặc bằng cách sử dụng một ống thông nhỏ (cỡ 14 Pháp) có sẵn từ các ửa hàng cung cấp thiết bị y tế. Gắn ống thông vào một ống tiêm và bôi trơn các ống với dầu thực vật hoặc thạch trước khi chèn nó vào bụng heo con 6 -7 inches, tức khoảng 13 – 18 cm. Cho 10-15ml sữa non vào heo con mỗi lần. Thực hiện một lần đến hai lần trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi sinh.

Nuôi dưỡng chéo heo con

Tỷ lệ tử vong của heo con thấp nhất được quan sát thấy ở lứa heo có cân nặng tốt và độ dao động trọng lượng bé. Nuôi chéo là cách hiệu quả nhất để giảm độ chênh lệch trọng lượng giữa các heo con trong cùng một lứa. Mục đích chính của nuôi chéo là để giảm sự biến động trọng lượng trong cùng một lứa giúp chúng có vẻ đồng đều nhau, phù hợp những đàn có số lượng lớn với khả năng của heo nái để nâng cao hiệu suất (được xác định bởi số lượng của núm vú chức năng của heo nái).

Nuôi chéo nên được tiến hành cẩn thận để đạt được kết quả tốt nhất. Một chương trình nuôi chéo tốt sẽ làm cho nguồn cung cấp sữa nhiều hơn lượng sữa có sẵn cho tất cả các heo con mà không làm ảnh hưởng đến tiến trình cai sữa. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích để có một kết quả tốt từ việc bồi dưỡng chéo:

• Đảm bảo những heo con được nuôi chéo bằng sữa non từ chính con mẹ của chúng. Cho heo con ở lại với mẹ của chúng trong ít nhất là 4-6 giờ sau sinh trước khi chúng được chuyển sang nuôi chéo. Nếu không, chúng có thể chũng sẽ không thể nuôi dưỡng bằng sữa non. Đặc biệt, nếu chúng được nuôi dưỡng bằng một con heo nái đã đẻ từ 1-2 ngày trước.

• Heo con được nuôi chéo khi chúng được 1 đến 2 ngày tuổi. Heo con thường chọn một núm vú thường xuyên bú vú đó (ưu tiên cho một núm vú) trong những ngày đầu tiên sau khi sinh và sẽ hầu như luôn luôn bú ở vú hoặc cùng cặp núm vú đã chọn cho đến khi cai sữa. Đó là một thuận lợi cho heo con để chọn núm vú chính, bởi vì điều này sẽ làm giảm mức độ cạnh tranh và giành nhau bầu vú. Khi núm vú độ chính của chúng không được chọn, heo con sẽ cắn nhau để giành vú mỗi khi bú dẫn đến hiệu quả bú sữa thấp, mức tăng trọng kém hơn. Bồi dưỡng chéo sau khi núm vú chính được chọn gây rắc rối và gây ra cuộc chiến giữa heo được bồi dưỡng và con đã chọn núm vú ấy ban đầu. Do đó, hậu quả không mong muốn của việc bồi dưỡng chéo là cặp heo con thường xuyên tranh chấp nhau vì núm vú đó.

Trong các chương trình cai sữa sớm cho heo con, tuổi cai sữa tối đa rất quan trọng cần được chú ý hoặc trong các đàn dương tính PRRS, nuôi chéo cho heo con sau khi chúng được 1 đến 2 ngày tuổi, nguy cơ tiếp xúc với heo nái nuôi dưỡng chúng vốn mang mầm bệnh mà heo con lại có miễn dịch colostral. Vì vậy, bệnh có thể lây truyền từ heo nái nuôi dưỡng nó sang cho heo con.

Một số người chăn nuôi đã chuyển giao thành công cho những con heo bé hơn, những heo con nhỏ được chuyển đến cho heo nái khác nuôi dưỡng chúng khi heo con của nó được cai sữa sớm. Trong những trường hợp này, hãy chắc chắn tuổi cai sữa của heo con được nuôi dưỡng không vượt quá tuổi cai sữa tối đa đặt cho trang trại.

• Chọn nhỏ, heo nái hiền với những heo nhỏ, núm vú thon dài trung bình để tăng trọng lượng trung bình của heo con.

• Quan sát sự hiện diện của các vấn đề về bệnh tật trong các quý trước khi nuôi dưỡng chéo. Điều này thực sự quan trọng nhằm giảm sự lây lan của bệnh. Tránh chuyển một con heo con khỏe mạnh đến một lứa heo bị bệnh.

• Ưu tiên chuyển heo đực hơn là heo cái khi chúng được giữ lại trong đàn để làm nái hậu bị. Nếu không, chất lượng các heo cái có thể bị giảm và nái hậu bị được nuôi bởi các con mẹ có năng suất sinh sản kém hơn.

Tác giả: Duane E. Reese, University of Nebraska Thomas G. Hartsock, University of Maryland; W. E. Morgan Morrow, North Carolina State University

Tiến Dũng biên dịch