Chăn nuôi gia cầm đang ngày một phát triển theo xu hướng công nghiệp hóa với rất nhiều những tiến bộ khoa học liên tục được áp dụng thành công vào thực tế chăn nuôi. Chăn nuôi gia cầm công nghiệp đỏi hỏi người chăn nuôi có một cái nhìn tổng quát về nhiều khía cạnh, nhiều vấn đề trong chăn nuôi sao cho đàn gà của mình có thể mang lại lợi nhuận tối đa. Về vấn đề dinh dưỡng đang được đông đảo người chăn nuôi quan tâm, tuy nhiên vấn đề quản lý và sử dụng nước lại chưa được quan tâm đúng mức.
Nước cần được coi như là một chất đinh dưỡng quan trọng không thể thiếu và cũng không thể thay thế.
Những yếu tố ảnh hưởng tới nhu cầu nước của gia cầm.
Bình thường lượng nước được tính theo lượng thức ăn thu nhận, cứ 1kg thức ăn thì cần 2 lit nước, tuy nhiên tỷ lệ này trên thực tế luôn có sự biến động lớn do.
- Tăng tỉ lệ protein trong thức ăn.
- Thức ăn dạng mảnh và dạng viên cũng làm tăng lượng nước thu vào so với thức ăn dạng bột.
- Lượng muối trong thức ăn cũng làm tăng tiêu thụ nước.
- Nhiệt độ cũng là một yếu tố quan trọng trong quản lý nước uống cho gà. Theo những nghiên cứu trên toàn thế giới cho biết: Ở trên 21ºc ngoại trừ gà con úm và gà tây, với gà thịt tiêu thụ nước cứ tăng 1ºC thì lượng nước cần cung cấp thêm 7% nước. Với gà đẻ ở 21ºc chúng tiêu thụ khoảng 150 – 300 lít nước trên 1000 gà.
Bảng chỉ tiêu dinh dưỡng nước với gà ở to 21ºc
- Ngoài ra máng uống cũng có ảnh hưởng tới nhu cầu thức ăn và nước uống của gia cầm. Sử dụng máng nước truyền thống có mức độ tiêu tốn thức ăn và nước uống cao nhất. mật độ gà/1 núm uống cũng ảnh hưởng tới mức tiêu thụ nước.
Máng uống truyền thống và núm uống tự động
So sánh lượng nước uống với các loại máng và mật độ khác nhau (gà được theo dõi từ 20 – 72 tuần tuổi, theo Grardiner)
Với điều kiện chăn nuôi bình thường với gà ta có tỉ lệ thức ăn/nước tối thiểu là 1.68.
Thiếu nước trong thời gian dài cũng có những ảnh hưởng nhất định tới hiệu quả kinh tế.
Đối với gà thịt thả vườn nuôi nhốt với mật độ thưa và gà đẻ.
Cứ cắt nước 12h có những biểu hiện giảm năng suất, giảm đẻ, không sinh trưởng và phát triển.
Cắt nước 36h có xuất hiện gà chết và bắt đầu tăng lên nhanh chóng.
Nếu gà bị cắt nước 36 – 40h và cho uống nước chở lại có hiện tượng “say” hay ngộ độc nước dẫn đến chết.
Đối với gà trắng nuôi công nghiệp.
Cắt nước 2h có những dấu hiệu ảnh hưởng tới sinh trưởng
Sau 2h cắt nước có hiện tượng chết, tỉ lệ chết tăng lên nhanh chóng nếu không được cung cấp nước.
Chất lượng nước khác nhau cũng ảnh hưởng tới khả năng tiêu thụ nước cũng như hiệu quả chăn nuôi gà.
Nước uống cho gia cầm cần có chất lượng tốt không màu, không mùi, không vị. Nếu nước có những đặc điểm khác thì nên xem xét có nên cho gà uống hay không. Sau đây là một số mẫu nước không nên sử dụng cho gà.
Về màu của nước
- Nước có màu đỏ, nâu hoặc đen: cho thấy trong nước có Fe, Mangan với nồng độ cao
- Nước có màu vàng: Trong nước có chứa than bùn
- Nước có màu xanh: trong nước có chứa Cu với hàm lượng nhất định.
Mùi của nước cũng ảnh hưởng tới sức khỏe đàn gà
- Mùi Clo mạnh: thường là nước máy hay nước sạch dung clo để khử trùng.
- Mùi kim loại: một số kim loại ở nồng độ cao có mùi đặc trưng.
- Mùi trứng thối: có sự phân hủy vi sinh vật yếm khí trong nước .
- Mùi mốc: chỉ với một hàm lượng nhỏ mốc cũng có thể tạo ra mùi đặc trưng này.
Lượng muối và PH của nước có ảnh hưởng rất lớn tới việc sử dụng nước để pha thuốc, vaccine cho gà uống.
Như vậy việc lựa chọn nguồn nước phù hợp và đảm bảo lượng nước cho gà luôn đủ dùng là một yếu tố quan trọng để tăng hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi gà theo hướng công nghiệp. Giảm thiểu tối đa những thiệt hại từ những khâu đơn giản giúp cải người chăn nuôi thành công.
VietDVM team