Ngành sản xuất thịt heo ở Canada những cơ hội và thách thức (P1)

Theo chuyên gia tư vấn thương mại Kathleen Sullivan đến từ Ottawa phát biểu tại hội nghị tại London về heo vào tháng 3 -2014: Trong số các sản phẩm thịt heo của Canada thì hai phần ba sản phẩm được xuất khẩu sang các nước khác, làm cho việc xuất khẩu thịt là rất quan trọng đối với sức khỏe và sự phát triển của ngành công nghiệp thịt heo tại Canada.

Thịt heo là một sản phẩm quan trọng của thị trường xuất khẩu thịt heo. Tuy nhiên, việc tiêu thụ thịt heo trong nước Canada ổn định nên ngành công nghiệp sản xuất thịt heo của nước này ngày càng phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu để phát triển sản xuất và tăng giá thịt heo.

Để đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà sản xuất thịt heo khác như Hoa Kỳ, liên minh Châu Âu và Brazil; Canada đã phải có một chiến lược xuất khẩu mạnh mẽ, giữ vững các thị trường hiện có , xác định các cơ hội xuất khẩu mới và lo liệu việc thương mại phá vỡ các rào cản tiếp cận thị trường.

Tại sao vấn đề thương mại là cần thiết

Nền kinh tế của Canada chủ yếu dựa trên ngành thương mại và nông nghiệp là một trong những ngành đứng đầu của Canada. Trong năm 2012, Canada đã xuất khẩu gần 44 tỷ USD nông sản và thực phẩm chiếm một nửa so với tổng sản phẩm được trồng hoặc sản xuất trong nước. Điều đó đã làm cho Canada trở thành một nước xuất khẩu nông sản, thực phẩm đứng thứ 5 trên thế giới. Ngày nay, sản xuất nông nghiệp và chế biến thực phẩm đã đóng góp 11% cho tổng sản phẩm quốc nội (GDP); hàng hóa nông nghiệp và sản phẩm xuất khẩu của Canada chiếm gần 10% của tổng thương mại hàng hóa.

Ngành công nghiệp thịt heo phụ thuộc rất nhiều vào ngành thương mại. Từ năm 1990, sản xuất thịt heo của Canada đã tăng gần 80% mặc dù ở trong nước mức tiêu thụ thịt heo bình quân trên đầu người giảm và vấn đề nhập khẩu thịt heo tăng trưởng đáng kể (bảng 1)

Trong một thời gian ngắn, sự tăng trưởng trong ngành công nghiệp thịt heo của Canada chủ yếu dựa vào các cơ hội xuất khẩu sang các nước khác. Và tại thời điểm này, hai phần ba tổng sản phẩm thịt heo đã được xuất khẩu và Canada đã trở thành một nước có nền xuất khẩu thịt heo đứng thứ 3 trên thế giới sau liên minh Châu Âu (EU) và Hoa Kỳ (Mỹ) 

Thách thức: Cơ hội và rào cản

Trong năm 2013, Canada đã xuất khẩu 3,2 tỷ USD sản phẩm thịt heo đến 99 quốc gia trên thế giới với 90% sản phẩm được xuất khẩu sang 10 quốc gia lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Nga và Mexico (bảng 2). Với mức tiêu thụ trong nước ổn định, Canada sẽ có những chiến lược để bán hàng vào các thị trường mới nhằm tăng doanh số xuất bán sản phẩm.

Cơ hội xuất khẩu mới cùng với chính sách của Canada hiện nay sẽ là một tín hiệu tốt cho ngành xuất khẩu thịt heo: thịt heo là loại thịt được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới và sự thay đổi mô hình tiêu thụ toàn cầu đang thúc đẩy cho các sản phẩm thịt heo đặc biệt là ở khu vực châu Á Thái Bình Dương. Chương trình thương mại đầy tham vọng của chính phủ Canada là đang tập trung vào việc mở cửa thị trường cho các nhà sản xuất đưa các sản phẩm của mình ra thế giới bao gồm cả các sản phẩm nông nghiệp và ngành công nghiệp sản xuất thịt heo của Canada đã xây dựng những tác động, khả năng, kinh nghiệm chuyên môn để hỗ trợ sự tăng trưởng tại các thị trường nước ngoài. 

Sự phát triển cả ngành công nghiệp thịt heo đã được chứng minh trong cuộc đàm phán hiệp định kinh tế và thương mại toàn diện giữa Canada và liên minh châu Âu (CETA). Trong hiệp định này, Canada đảm bảo xuất khẩu heo đến các nước EU. Khi thỏa thuận được thực hiện đầy đủ, ước tính trị giá sẽ lên đến 400 triệu USD/năm. Ngành thịt heo của Canada là một trong số các ngành được hưởng lợi nhuận rất lớn trong cuộc đàm phán hiệp định.

Xuất khẩu thịt heo liên tục thành công tại các thị trường xa, các nhà sản xuất của Canada đang tiếp tục phấn đấu để đảm bảo cơ hội xuất khẩu sang các nước mới thông qua thỏa thuận giao dịch thương mại song phương và các khu vực mà ở đó họ phải chịu sự cạnh tranh gay gắt.

Việc xuất khẩu thịt heo đến các nước khác như EU, Mỹ, Brazil, Chile và Mexico vẫn đang tiếp tục theo đuổi. đối với các nước chỉ mới xuất khẩu ít như Nhật Bản, Nga, Trung Quốc, Hàn Quốc thì phải có những chính sách theo đuổi, tiếp cận, ưu đã để trở thành một thị trường có tiềm năng lớn hơn. (Bảng 3)

Điều quan trọng ngay bây giờ chính là có những chính sách đảm bảo thị trường xuất khẩu đã có để cạnh tranh với các đối thủ khác. Kể từ khi EU và Mỹ kí kết thỏa thuận thương mại tự do với Hàn Quốc đã đặt Canada vào thế bất lợi cạnh tranh trên thị trường đó. Xuất khẩu thịt heo của Canada vào Hàn Quốc đã giảm từ mức 233 triệu USD trong năm 2011 xuống chỉ còn 76 triệu USD trong năm 2013. Ngay cả khi có những bất lợi đó thì Canada vẫn phải có những chính sách phù hợp cho ngành xuất khẩu. Canada đã làm rất tốt hiệp định CETA nhưng các nhà xuất khẩu thịt heo lớn khác như Mỹ, Brazil hiện cũng đang đàm phám thương mại của mình với EU. Chính vì vậy ở trong các thị trường chủ chốt khác, các nhà xuất khẩu Canada phải củng cố lợi thế thương mại bằng các nhanh chóng đảm bảo mối quan hệ, củng cố lại vị thế của họ.

Ngành xuất khẩu thịt heo tại Canada cũng phải tiếp tục cảnh giác để đối phó với các vấn đề tiếp cận thị trường có các đối thủ cạnh tranh lớn thậm chí là những thị trường được cho là đã ổn định nhất của họ. Vấn đề tiếp cận thị trường có thể bao gồm tất cả mọi thứ từ quốc gia chuyên sản xuất nhãn mác (COOL) do đối tác thương mại lớn (Mỹ) quy định; sự khác biệt về tiêu chuẩn chế biến trong khu vực EU; sự quản lý khác nhau cấp độ tối thiểu dư lượng của các sản phẩm thú y trong thịt như chất tăng trọng ractopamine ở các nước trên thế giới. Khi thương mại nông nghiệp thực phẩm mở rộng, các quốc gia đang ngày càng dựa vào hàng rào phi thuế quan để quản lý mức nhập khẩu và hộ trợ ngành nông nghiệp trong nước. Ngành công nghiệp thịt heo của Canada sẽ phải đầu tư ngày càng nhiều nguồn lực để khắc phục những thách thức thương mại của các rào cản hiện nay. thậm chí, ngành công nghiệp sẽ cần phải đầu tư cả về kinh tế, chính trị ở các thị trường để có thể giảm thiểu các vấn đề của đầu vào.

Vịt Bầu